Vol. 3 No. 1 (2012): Ερμηνείες και τεχνολογίες χωρικών ζητημάτων
Articles

Τα σύγχρονα νεκροταφεία ως πολυδιάστατα αστικά κενά. Χωρικός προσδιορισμός των χώρων ταφής σε σχέση με το αστικό περιβάλλον.

PDF
  • Δέσποινα Δ. Ζαβράκα
Categories

Published 2025-10-15

Keywords

  • νεκροταφεία,
  • πόλη, όρια,
  • αστικά κενά

Copyright (c) 2012 Δέσποινα Δ. Ζαβράκα

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

How to Cite

Δέσποινα Δ. Ζαβράκα. (2025). Τα σύγχρονα νεκροταφεία ως πολυδιάστατα αστικά κενά. Χωρικός προσδιορισμός των χώρων ταφής σε σχέση με το αστικό περιβάλλον. CHORO-grafies, 3(1), 029-036. https://doi.org/10.5281/hf3rnx18

Abstract

Κάπου στη δεκαετία του ’70 αυξήθηκε το ερευνητικό ενδιαφέρον των Γάλλων ιστορικών γύρω από το θάνατο. Ο Phillipe Aries επισημαίνει ότι η απόκριση στην ιδέα του θανάτου αλλά και σε ότι σχετίζεται με αυτόν απέδωσε, εξέφρασε ή ακόμα εγκαινίασε κοινωνικές μεταβολές και προοδευτικές αλλαγές στην Ευρώπη και την Αμερική της τελευταίας χιλιετίας. Μια από τις σημαντικότερες αλλαγές που σχετίζονται με τη χωροθέτηση των χώρων ταφής, σε σχέση με το αστικοποιημένο περιβάλλον, τοποθετείται χρονικά ανάμεσα στο τέλος του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα, όπου για υγειονομικούς κυρίως λόγους, τα νεκροταφεία των μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων σταδιακά μεταφέρονται εκτός των αστικών ορίων. Η απομάκρυνση αυτή για την εξυγίανση των αστικών κέντρων, αποτέλεσε μια ισχυρή τάση που έχει πολλαπλές αναγνώσεις. Οι χωρικές ποιότητες των νέων αυτών τύπων κοιμητηρίου ως «αστικών κενών» μπορούν να εξεταστούν στο πλαίσιο της συνεχούς μεταβλητότητας του αστικού περιβάλλοντος. Στην έκταση αυτού του άρθρου, που αποτελεί ένα τμήμα μιας ευρύτερης μελέτης για τις αφετηρίες του σχεδιασμού των σύγχρονων νεκροταφείων, οι χώροι ταφής εξετάζονται ως προς την σχέση τους με το αστικό περιβάλλον στο οποίο εντάσσονται. Σε ότι αφορά στην αστική συνάφειά τους, τα νεκροταφεία ορίζονται ως τόποι «εκτοπισμένοι» από τον πυρήνα της πόλης. Επιπλέον, εκφράζουν ένα «όριο» τόσο χωρικό όσο και συμβολικό που προσδιορίζει σε μεγάλο βαθμό τη σχέση της πόλης με τον φυσικό χώρο που την περιβάλλει. Στο πλαίσιο αυτό, πρόκειται να παρατεθούν παραδείγματα νεκροταφείων από τον ελληνικό και διεθνή χώρο και ειδικότερα νεκροταφεία της πόλης της Θεσσαλονίκης 

PDF

Downloads

Download data is not yet available.

References

  1. ‘Of other spaces’ (‘Des aspaces autres’), M. Foucault, 1967.
  2. Aries, P., Weaver, H., (μετ.), ‘The Hour of Our Death: The Classic History of Western Attitudes Toward Death over the Last One Thousand Years’, Alfred A. Knopf Inc., Νέα Υόρκη, 1981 (1η έκδοση), Vintage Books, Νέα Υόρκη, 2008 (2η
  3. έκδοση). (Πρωτότυπο: Ariès, P., ‘L’ Homme devant la mort’ Editions du Seuil, Paris, 1977)
  4. Worpole, K., ‘Last Landscapes: The Architecture of the cemetery in the west’, Reaktion Books, 2003.
  5. Rasmussen, S., E., ‘London: The unique city’, The MIT Press, 1991.
  6. Sennet, R., ‘Flesh and Stone’, Faber and Faber, 1994.
  7. Μ. Βοβέλ, «Ο θάνατος και η Δύση», τ. 1, Νεφέλη, 2000.
  8. Kienast, D., ‘Kienas Vogt. Parks und Friedhofe’, 2001.
  9. Πολύχρονοπουλος, Δ., «Αστικά κενά. Το κενό ως τόπος», Αρχιτέκτονες, Περιοδικό του ΣΑΔΑΣ- ΠΕΑ, τεύχος 55 – περίοδος β’, Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2006.
  10. Κουμαριανού, Μ., «Το φαντασιακό του θανάτου στη σύγχρονη Ελλάδα». Εκδόσεις Δωδώνη, 2008.
  11. Κακουλίδου, Ε., «Νεκροταφείον της Ελληνικής ορθοδόξου κοινότητας Θεσσαλονίκης Ευαγγελίστρια». Μέρος Α’. Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας, 1985.
  12. Κακουλίδου, Ε., «Νεκροταφείον της Ελληνικής ορθοδόξου κοινότητας Θεσσαλονίκης Ευαγγελίστρια». Μέρος Β’. Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας, 1991.